„GOŚCIU, SIĄDŹ POD MYM LIŚCIEM…” ZACHWALAŁ W SWOJEJ FRASZCE ZALETY DRZEWA LIPY JAN KOCHANOWSKI. ALE LIPA TO NIE TYLKO DRZEWO, POD KTÓRYM MIŁO SIĘ WYPOCZYWA! LIPA TO JEDNA POPULARNIEJSZYCH ROŚLIN O KORZYSTNYM DZIAŁANIU NA ORGANIZM. WARTO O NIEJ PAMIĘTAĆ NIE TYLKO PRZY GORĄCZCE I INFEKCJACH DRÓG ODDECHOWYCH. PRZECZYTAJ, NA CO JESZCZE MOŻNA STOSOWAĆ LIPĘ?W Polsce popularne są dwa gatunki lipy:lipa drobnolistna (Tilia parviofolia),lipa szerokolistna (Tilia platyphyllos).Oba gatunki lipy podobne kwiaty. Kwiatostan wydziela piękny zapach i jest miododajny. Przyjemny zapach kwiatów to wynik obecności niewielkiej ilości olejku eterycznego (0,05%), którego głównym składnikiem jest farnezol. Okres kwitnienia lipy to czerwiec–lipiec. Najpierw kwitnie lipa szerokolistna, a po paru tygodniach ZBIERAĆ, JAK SUSZYĆ?Kwiaty lipy zbiera się w początkowej fazie kwitnienia, w czasie suchej pogody, z drzew rosnących z dala od dróg i innych miejsc będących źródłem zanieczyszczeń. Zbiera się całe kwiatostany, które kolejno ręcznie się obrywa i suszy w zacienionym, przewiewnym CO STOSOWAĆ?Kwiatostany lipy stosuje się w farmakoterapii głównie jako środek o działaniu napotnym i przeciwgorączkowym. Jednak zastosowanie kwiatostanu lipy może być znacznie szersze:NA TRAWIENIE Napar z kwiatów lipy podaje się więc w łagodnych zaburzeniach trawiennych – zmniejsza on nieznacznie napięcie mięśni gładkich i pobudza wydzielanie soku USPOKOJENIE Napary z lipy służą również jako lek uspokajający w nadmiernej pobudliwości nerwowej i stanach napięcia nerwowego. Polecana jest również kąpieli z dodatkiem naparu, która działa uspokajająco i ułatwia KASZEL I BÓL GARDŁA Napar z kwiatów lipy osłania i powleka błonę śluzową – łagodzi ból gardła oraz REDUKCJĘ WAGI Napar z lipy ma właściwości moczopędne. Dzięki niej pozbędziemy się nadmiaru wody z organizmu i opuchlizny. Ponadto w lipie znajduje się związek ograniczający rozwój komórek tłuszczowychNA SKÓRĘ Napar z lipy stosuje się zewnętrznie do pielęgnacji cery (regeneruje skórę i czyni ją elastyczną), usuwania piegów, a także w lekkich stanach zapalnych oraz świądzie WŁOSY Napar z lipy może służyć jako płukanka do włosów: łagodzi podrażnienie oraz swędzenie i pomaga przy przetłuszczających się PRZYGOTOWAĆ NAPAR Z LIPY?Z samodzielnie zebranych kwiatów napar przygotowuje się zalewając wrzącą wodą wysuszone kwiatostany (proporcja: łyżka suszu lipowego na około 200 ml wody), Napar jest gotowy po 20 minutach. Herbatę z lipy stosuje się trzy razy dziennie po filiżance, między posiłkami. Korzystając z mieszanek ziołowych typu fix z apteki lub sklepu zielarskiego napar parzymy tak samo, używając jednej torebki (ok. 2 g) na 100 ml wody. Około 20 minut po zaparzeniu dokładnie wyciskamy torebkę palcami, by maksymalnie wykorzystać lecznicze właściwości substancji śluzowych zawartych w kwiatach NA LIPĘ!Wypijanie naparu z lipy może mieć negatywny wpływ na zdrowie:może odwadniać organizm,może zwiększać obciążenie serca,może prowadzić do problemów z układem nerwowym i wzrokiem,może obciążać stosowanie naparu warto skonsultować z lekarzem lub farmaceutą, zaś kobiety w ciąży, kobiety karmiące piersią, oraz osoby przewlekle chore nie mogą pić naparu z lipy bez zgody lekarza.

Lipa jest bardzo powszechnym drzewem w całej Rosji. Kwitnie zwykle w lipcu. Dlatego w niektórych słowiańskich językach miesiąc lipcowy nazywa się "Lipin". Jednak w ostatnich latach warunki klimatyczne są bardzo zmienne, a czas, w którym trzeba wybrać kwiat lipowy może nieznacznie różnić się. Pachnące białe i żółte kwiaty są zbierane od trzech do piętnastu sztuk w parasolu. Każdy z nich towarzyszy jednemu liśćowi. Rośliny miodu nie mogą latać obok tych zapachów. Dlatego pszczoły nieustannie buszują nad kwitnącymi drzewami. Miód z lipy jest jednym z najbardziej pachnących i zdrowych. O tym, jak zbierać i jak wysuszyć kolor wapna, o jego środkach zaradczych i sposobach użycia - ten artykuł. Drzewo lipowe Jest to jedno z głównych drzew w strefie lasów mieszanych w Azji Wschodniej, Europie i Ameryce Północnej. Rodzaj lipy składa się z czterdziestu do osiemdziesięciu gatunków. Dziesięć z nich rośnie w Rosji. Najczęstszą lipą w środkowej strefie kraju jest zwykła lub serdtselyhist. Wysokość drzewa osiąga trzydzieści metrów. Ma szeroką koronę i zaokrąglone liście z ostrymi końcami i bazy w kształcie serca. Drzewo jest dość zimowe i dlatego prawie nie jest uszkodzone przez mróz. Można go znaleźć w lasach świerkowo-jodłowych. Lipa często rośnie blisko dębów i klonów. Średnia długość życia drzewa mają sto pięćdziesiąt lat, ale wśród nich są też długie wątróbki, których wiek sięga trzystu pięćdziesięciu lat lub więcej. Po okresie, w którym odbywa się zbiór kwiatów lipowych, owoce dojrzewają. Zwykle ich czas przypada na sierpień-wrzesień. Owoce zawierają ponad trzydzieści procent pożywnego oleju, który jest uważany za jedną z najlepszych odmian wśród stołówek. Oprócz piękna i niezwykłego aromatu, w medycynie ludowej od dawna używano różnych części drzewa, aby pozbyć się dolegliwości, zachować i przedłużyć młodość. Kiedy zbierać kwiat lipy? Aby przygotować zapasy w zimie, należy je gotować latem. Kiedy zbierać kwiat lipy? Zwykle ten okres przypada na aktywne kwitnienie drzewa - od końca czerwca do początku i połowy lipca. Jednak z powodu różnych incydentów pogodowych i anomalii, które miały miejsce w ostatnich latach, może się nieznacznie przesunąć. W każdym razie sygnałem, kiedy można już zbierać kwiat lipy, jest czas, kiedy niektóre kwiaty już zakwitły, podczas gdy inne są nadal w pąkach. Drzewa lepiej wybierają te, które rosną z dala od miasta, dróg i zakładów przemysłowych. Kolekcję koloru limonki wykonuje się rano, w ciepłe letnie dni, gdy temperatura nie przekracza dwudziestu pięciu do trzydziestu stopni, z wilgotnym powietrzem i zmiennym zachmurzeniem. W tym czasie nektar uwalnia się bardziej intensywnie. Nie trzeba zbierać lipy, gdy kwiaty nie wyparowały śladów rosy lub pada deszcz. Bez liści, które towarzyszą kwiatostanowi, trudno jest oderwać kwiatostany. Dlatego zaleca się ich ostrożne przycinanie nożyczkami. Kwiatostany powinny być zdrowe i piękne, bez żółknięcia liści i uszkodzeń. W ciągu roku przeciętna rodzina zwykle wystarcza do kilograma kwiatów. Jak przygotować kolor limonki? Zebrane surowce są suszone w otwartych lub dobrze wentylowanych pomieszczeniach, w cieniu przez kilka dni. Przed suszeniem koloru wapna jest on sprawdzany i sortowany. Następnie na arkuszach papieru lub tkaninie układa się cienką warstwą. Są odwracane od czasu do czasu, ale przy minimalnej wilgotności i dobrej wentylacji można tego uniknąć. Czasami do tego celu używana jest suszarka, która ustawiła temperaturę na nie więcej niż na pięćdziesiąt stopni. Powinieneś wiedzieć, że słońce podczas suszenia jest przeciwwskazane, ponieważ większość składników odżywczych zostanie zniszczona przez promieniowanie ultrafioletowe. Na gotowość surowców wskaże kruchość kwiatów. Jeśli gdzieś ulegnie zmianie odcień kasztanowy lub uszkodzenie, części te muszą zostać wyrzucone. Właściwości Olejki eteryczne, garbniki, bioflawonoidy (kaempferol i kwercetyna), tylicyna, karoten, kwas askorbinowy, cukier i saponiny zawierają barwę limonkową. Właściwościami leczniczymi są zwłaszcza bioflawonoidy. To dzięki nim przyspieszają procesy gojenia w tkankach. Ponadto są dobrymi naturalnymi antyseptykami, łagodzą skurcze, mają działanie przeciwgorączkowe i napotne, obniżają ciśnienie krwi i koją. Przeciwwskazania Osoby z chorobami serca i alergiami nie powinny przyjmować kwiatu lipy. Właściwości lecznicze nie przyniosą pożądanego efektu, jeśli będziesz używać tego narzędzia dłużej niż kilka miesięcy. Co więcej, może to prowadzić do gwałtownego pogorszenia widzenia. Wapna herbata również nie może pić przez cały czas. Aplikacja Kwiaty są używane w postaci naparów i wywarów w różnych krajach. Narzędzie ma działanie przeciwzapalne, przeciwdrgawkowe i przeciwbólowe. Infuzje, oprócz efektu terapeutycznego, są doskonałym napojem tonizującym, który stymuluje serce, rozszerza naczynia krwionośne i pomaga zmniejszyć lepkość krwi. Aktywuje wydzielanie żółci i soku żołądkowego, proces metabolizmu, zmniejsza obrzęk. Są leczeni chorobami nerek, wątroby, jelit i żołądka. Balsamy są stosowane w leczeniu wrzodów, oparzeń, stanów zapalnych hemoroidów, bólów stawów w przypadku dny moczanowej i reumatyzmu. Kwiat lipy to doskonały środek zapobiegawczy. Japończycy odkryli w swoim składzie substancje, które chronią wątrobę przed toksynami. Dlatego będzie niezwykle przydatna dla mieszkańców centrów przemysłowych i dużych miast. Lipa dla kobiet Po przygotowaniu kwiatu lipy, przygotowuje się z niego różne środki. Szczególnie korzystne będą wpływać na ciało słabszej płci. Wynika to z fitohormonów, które są częścią kwiatu lipy, które są podobne do hormonów płciowych kobiet. Osoby powyżej trzydziestu pięciu lat zdecydowanie zaleca się, aby wziąć kwiat wapna forma herbaty, napar lub wywar. Pomoże to w naruszeniu cyklu miesiączkowego, bolesnych miesiączek i podczas menopauzy. Ponadto kwiatek limonki używany jest w leczeniu niepłodności, zapalenia cysterekcji i krwawienia z macicy. Dobre wyniki uzyskuje się, jeśli pijesz je z kozim mlekiem. Herbata Aby przygotować napój, suche kwiaty umieszcza się w ceramicznym lub fajansowym dzbanku do herbaty o grubych ścianach i wypełnionym gorącą wodą. Mocno zamknij pokrywką i przykryj ręcznikiem na wierzchu, odstaw na 15-20 minut, następnie wlej do kubków i pij oddzielnie lub z dodatkiem miodu lub cukru. Czasem herbata limonkowa jest produkowana z czarnymi lub zielonymi odmianami. Aby to zrobić, nalegaj powyższą metodę w czajniku kwiatowym. Następnie dodaj zielony lub czarna herbata. Infuzja Jak korzystać z kwiatu lipy? Po herbacie napary mają najszersze zastosowanie. Są przygotowywane na różne sposoby w zależności od celów. Trzy łyżki suszonych kwiatów nalewa się szklanką gorącej wody i ogrzewa przez piętnaście minut w łaźni wodnej. Następnie infuzja jest chłodzona przez około godzinę, przefiltrowana, a gotowana woda jest dodawana do powstałej infuzji w ilości wystarczającej do wytworzenia w sumie dwustu mililitrów naparu. Lek przyjmuje się po zjedzeniu jednej szklanki do trzech razy dziennie i ma działanie moczopędne, napadowe, żółciopędne i przeciwbakteryjne na przeziębienia. Środek przeciwgorączkowy do przeziębienia i infekcji jest przygotowywany w następujący sposób: jedną łyżeczkę przelewa się szklanką wrzącej wody, wlewa przez dziesięć minut, filtruje i pije. Wlew powinien być dwa lub trzy razy dziennie, jedna szklanka przed posiłkami. Dobrze ugaszone napary z pragnienia pozostawiono na sześć do ośmiu godzin. Zaleca się picie po treningu i masaż. Nalewka Jego receptura jest następująca: szklany słoik jest wypełniony kwiatem limonki i nie trzeba go podbijać. Następnie nalewa się ją po brzegi wódką i podaje przez dwa do trzech tygodni. Nalewka na kolor limonki jest przyjmowana jedną łyżeczkę przed posiłkami trzy razy dziennie. Takie lekarstwo pomoże załamać nerwy, skurcze nóg, a nawet częste omdlenia. Użytkowanie na zewnątrz W przypadku użycia na zewnątrz wykonuj kompresy, pary i balsamy. Obrzękom, owrzodzeniom, stanom zapalnym hemoroidów, reumatyzmowi i dnie moczanowej, chorobom kobiecym i płukaniu ust często pomaga kolor limonki. Przepisy dotyczące zewnętrznego wykorzystania: Napar z sześciu łyżek stołowych na szklankę wrzącej wody po półgodzinie naparu można wykorzystać do przepłukania ust, włosów i przetarcia twarzy tłustą skórą. W leczeniu wrzodów i oparzeń użyj wywaru z czterech łyżek kwiatów na 0,5 litra wody, gotowanej przez dziesięć minut. To razem z powstałym kleikem nakłada się na uszkodzoną powierzchnię. Kiedy mastitis jest konieczne, aby wziąć trzy lub cztery łyżki surowców, wlać dwie szklanki wody i gotować przez piętnaście minut. Ochłodzić bulion, należy dodać pół łyżeczki sody i skompresować lub użyć do prania. Napięty gorący napar jest użyteczny do płukania jamy ustnej zapaleniem dziąseł lub zapaleniem jamy ustnej. W przypadku bezsenności, lęku i silnego zmęczenia zaleca się kąpiele ziołowe. Aby to zrobić, dwie łyżki kwiatów wlewa się z litrem wrzącej wody i nalegają piętnaście minut. Następnie filtr, a napar wlewa się do kąpieli. Temperatura wody nie powinna przekraczać trzydziestu siedmiu stopni. Czas trwania procedury nie przekracza piętnastu minut. Ze zmęczonymi nogami i wzmacniającymi naczynia wykonuj kąpiele z kwiatu lipowego z dodatkiem soli morskiej. Kochanie Miód lipowy jest jedną z najcenniejszych odmian. Jego aromat jest czysty i bardzo aromatyczny. Miód ma kolor od żółtawego do zielonkawego. Uważa się, że im jest ciemniej, tym jest bogatszy. Tak jednak nie jest w przypadku lipy. Może zmieniać swój kolor, z wyjątkiem podczas krystalizacji. Jednak nie będzie już przezroczysty i pogrubiony. Jednak w tym stanie miód nie traci smaku i korzystnych właściwości. Jeśli zimą zakupiony miód pozostanie płynny, wówczas niestety nie jest prawdziwy. Możesz również sprawdzić jakość kawałka mięsa w niewielkiej ilości miodu. Prototyp nie powinien gnić. Jeśli tak się stanie, wtedy miód nie jest wysokiej jakości.

W mieszkaniu warunki przechowywania rzepy powinny być takie same jak w piwnicy lub piwnicy. Oznacza to, że potrzebujesz chłodnego pokoju, na przykład szafy lub przeszklonego balkonu. Rzepę umieszcza się w pudełku, którego spód jest pokryty słomą. Każdy rząd korzeni wylewał trochę mokrego piasku.

Parzenie herbaty w stylu wschodnim. Kiedy więc parzymy w stylu wschodnim to właściwie nie pojawia się problem odstępu czasu między kolejnymi naparami. Zlewamy zawartość gaiwana czy czajniczka do trzech czarek, zebrani je wypijają w mniej niż minutę i po niedługim czasie rozmowy robimy kolejne parzenie i znów je wypijamy.

^{Lipa to roślina, której właściwości lecznicze powinny docenić zwłaszcza osoby zmagające się z bólem gardła czy katarem. Herbata z lipy to sprawdzony sposób na te dolegliwości. Warto po nią sięgnąć, gdy tylko pojawią się pierwsze oznaki choroby. Jakie jeszcze działanie lecznicze na lipa i jakie znalazła zastosowanie? Spis treściLipa i jej właściwości Lipa na przeziębienieLipa na uspokojenieLipa na dolegliwości trawienneLipa - zastosowanie zewnętrzneDlaczego lipa powinna się znaleźć w domowej apteczce? Lipa i jej właściwości Lipa to zioło, którego właściwości lecznicze wynikają ze składu. Kwiatostan lipy zawiera wiele prozdrowotnych substancji, przede wszystkim flawonoidy, fitosterole, śluzy i garbniki, a także kwasy organiczne, sole mineralne, witaminę C i PP. Dzięki temu lipa ma właściwości moczopędne, działa lekko rozkurczowo, pobudzając wydzielanie soków żołądkowych i zwiększając przepływ żółci do dwunastnicy. Jednak najczęściej wykorzystywana jest jako domowe lekarstwo na przeziębienie. Lipa kwitnie latem – jej kwiaty wydzielają piękny zapach i są miododajne. Surowcem zielarskim jest kwiatostan lipy pozyskany z dwóch gatunków lipy: lipy drobnolistnej (Tilia cordata) i lipy szerokolistnej (Tilia platyphyllos). Kwiatostany zbiera się w początkowej fazie kwitnienia, w czasie suchej pogody, z drzew rosnących z dala od ulic i innych miejsc będących źródłem zanieczyszczeń. Zebrane kwiatostany suszy się w zacienionym, przewiewnym miejscu. Syrop z pędów sosny - najlepszy przepis Lipa na przeziębienie W leczeniu przeziębienia wykorzystuje się przede wszystkim działanie napotne lipy. Duże znaczenie mają też zawarte w niej związki śluzowe, które wykazują działanie osłaniające, powlekające i zmiękczające. W zalecanych dawkach przetwory z kwiatów lipy nie powodują żadnych odczynów niepożądanych. Dzięki temu lipa łagodzi kaszel, ból gardła, chrypkę. W związku z tym napary z kwiatów lipy stosuje się jako pomocniczy, łagodny środek napotny w stanach gorączkowych w niektórych chorobach zakaźnych, jak angina, grypa, zapalenie gardła, zapalenie oskrzeli i przy przeziębieniu. Herbata z lipy działa nie tylko napotnie, ale też moczopędnie, dlatego podczas leczenia przeziębienia lipą należy pamiętać o nawadnianiu organizmu innymi płynami - najlepiej herbatą owocową lub niegazowaną wodą mineralną. Przepis na napar z lipy Do szklanki wsypu 1 łyżkę stołową wysuszonych kwiatostanów lipy, zalej wrzącą wodą i odstaw na około 20 minut. Do naparu można dodać sok malinowy bądź miód (najlepiej lipowy) - jednak wtedy napar powinien być już przestudzony, żeby zachować lecznicze właściwości miodu. Można też go pić z dodatkiem cytryny. Herbatę z lipy stosuje się trzy razy dziennie po filiżance, między posiłkami. Żeby maksymalnie wykorzystać lecznicze właściwości substancji śluzowych zawartych w kwiatach lipy, dobrze jest po zaparzeniu herbatki odcisnąć ją np. łyżeczką na sitku, a jeśli korzystamy z ziół w torebkach - dokładnie wycisnąć po przestudzeniu torebkę palcami. Lipa na uspokojenie Napary z lipy służą również jako lek uspokajający w nadmiernej pobudliwości nerwowej i stanach napięcia nerwowego, zwłaszcza u młodzieży i osób starszych. Polecana jest zwłaszcza kąpieli z dodatkiem naparu lipy, która wykazuje działanie uspokajające i ułatwia zasypianie. Lipa na dolegliwości trawienne Zmniejszają one nieznacznie napięcie mięśni gładkich, pobudzają w niewielkim stopniu wydzielanie soku żołądkowego, wzmagają przepływ żółci do dwunastnicy. Napar z kwiatów lipy podaje się więc w łagodnych zaburzeniach trawiennych i metabolicznych. Lipa - zastosowanie zewnętrzne W medycynie naturalnej napar z lipy stosuje się zewnętrznie do obmywań, okładów, kąpieli, płukanek oraz irygacji, do pielęgnacji cery (regeneruje skórę i czyni ją elastyczną), usuwania piegów, a także w lekkich stanach zapalnych, podrażnieniu i świądzie skóry. Przepis na uspokajającą kąpiel z lipy Zmieszaj 50 g kwiatów lipy, 30 g rozdrobnionego kłącza tataraku oraz po 20 g kwiatów lawendy i kwiatów (lub ziela) wrzosu. Zioła zalej 2 l wrzącej wody i postawić pod przykryciem na 30 min lub tak ogrzewać, aby nie doprowadzić do wrzenia. Przecedzić i wlać napar do wanny. Zioła umieścić w woreczku płóciennym, zawiązać i zanurzyć w wannie wypełnionej do 1/3 wodą o temp. 37-38 st. C. Kąpiel powinna trwać 15-20 minut. Po kąpieli nie wycierać się ręcznikiem, ale owinąć prześcieradłem kąpielowym, położyć do łóżka i ciepło okryć. Przepis pochodzi z: Ożarowski A., Jaroniewski W., Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1987. Dlaczego lipa powinna się znaleźć w domowej apteczce? Źródło: x-news/Dzień Dobry TVN}

Geopolityczne położenie znajduje odzwierciedlenie nie tylko w międzymocarstwowych walkach o strefy wpływu, ale i upodobaniach do używek. Dziś Międzynarodowy Dzień Kawy. W edług danych Jesień w pełni zawitała do naszych ogrodów. Z drzew nieustannie opadają liście, tworząc przepiękne różnokolorowe dywany. Dowiedz się, co zrobić z tak dużą ilością liści? Liście w ogrodzie: grabić czy nie grabić? Jesień w ogrodzie dla wielu ogrodników bywa najbardziej znienawidzoną porą roku, kojarzącą się z ciągłym grabieniem i paleniem liści. Ziemia, pokrywa się grubym dywanem kolorowych liści – jest ich zwykle tak dużo, że chcemy się ich pozbyć jak najszybciej! Warto jednak na chwilę się zatrzymać i spojrzeć na opadające liście inaczej – jako dar, który możemy wykorzystać. Jesienne liście nie są jedynie niewygodnym odpadem, który trzeba usuwać z ogrodów. Liście można je wykorzystać np. do produkcji kompostu lub ochrony roślin przed mrozem. Wykorzystując je odpowiednio można zaoszczędzić wiele pieniędzy oraz rozwiązać odwieczny problem – co robić ze zgrabionymi liśćmi? Opadłe liście należy usunąć z delikatnych pędów, roślin wiecznie zielonych i trawnika. Mimo nadchodzącej zimy, rośliny nadal potrzebują światła słonecznego dla prawidłowego rozwoju. Liście pozostawione na trawniku i na innych roślinach odetną dostęp do światła słonecznego, co w połączeniu z wilgocią może to prowadzić do powstania chorób oraz żółknięcia trawy i roślin ozdobnych. Liście opadłe z drzew należy regularnie usuwać aż do zimy. Wilgotne liście leżące na tarasie lub na ścieżkach tworzą śliski, brązowy dywan. Należy je usunąć aby, zminimalizować ryzyko poślizgnięcia się. Fot. Heidi B/Pixabay Do czego wykorzystać zgrabione liście? Liście do ochrony roślin przed mrozem Zgrabionymi liśćmi można zabezpieczać na zimę rośliny wrażliwe na mróz. Warstwa liści pomaga w utrzymaniu ciepła, izolując rośliny i chroniąc je przed niskimi temperaturami. Należy pamiętać, aby na wiosnę usunąć warstwę liści, aby zapewnić roślinom dostęp do wystarczającej ilości tlenu i światła słonecznego. Liście na kompost Liście to cenny materiał kompostowy, po kilku miesiącach pozwolą wytworzyć nawóz nazywany tradycyjnie ziemią liściową. Ma ona odczyn lekko kwaśny, dużą pojemność wodną, dobrą przepuszczalność, przewiewność oraz trwałą strukturę. Najlepszy kompost otrzymuje się z liści drzew – klon, topola, lipa, brzoza, drzewa owocowe. Mniej przydatne są liście o dużej zawartości garbników – orzech włoski, dąb. Fot. Brigitte Werner/Pixabay Palenie liści: czy zgrabione liście można spalić? Zanim poznamy odpowiedź na to pytanie musimy dowiedzieć się czy w naszej gminie jest kompostownia? Jeśli tak, to nie możemy sami pozbywać się resztek roślin, spalając je. Ustawa o odpadach mówi wyraźnie, iż: Dopuszcza się spalanie zgromadzonych pozostałości roślinnych poza instalacjami i urządzeniami, jeżeli na terenie gmin nie jest prowadzone selektywne zbieranie lub odbieranie odpadów ulegających biodegradacji, a ich spalanie nie narusza odrębnych przepisów. (1) W większości gmin liście można odwieźć do kompostowni (na własny koszt) lub zapakować w specjalne zielone worki i postawić przy śmietniku - wtedy odbierze je kompostownia. Warto jednak poznać zwyczaje i przepisy obowiązujące w naszej gminie. Jeśli w naszej gminie nie ma kompostowni to możemy spalić zgrabione liście, pamiętając o obowiązujących przepisach: (...) wypalanie słomy i pozostałości roślinnych na polach w odległości mniejszej niż 100 m od zabudowań, lasów, zboża na pniu i miejsc ustawienia stert lub stogów, bądź w sposób powodujący zakłócenia w ruchu drogowym, a także bez zapewnienia stałego nadzoru miejsca wypalania, nie jest dopuszczalne. (2) Pamiętajmy zawsze o tym, aby nasze ognisko było bezpieczne oraz nieuciążliwe dla nas samych i dla naszych sąsiadów. Nie wolno nam powodować nadmiernej ilości dymu i uciążliwego zapachu. Niektóre gminy wprowadzają całkowity zakaz palenia ognisk na swoim terenie, więc zanim rozpalimy ognisko warto to sprawdzić! 1 Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243) 2 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563) Tekst: Redakcja zdjęcia w tekście: zdjęcie tytułowe: NickyPe/Pixabay ^{Magdalena Lemańska. Z siecią sklepów sprzedających selekcjonowane herbaty Agata i Jakub Szurlejowie startowali, kiedy w Polsce ruszały pierwsze centra handlowe. Dziś ich firma przynosi ponad 50 mln zł przychodów rocznie, a oni spijają kolejne łyki z mocnego nad Wisłą rynku. Kiedy startowali ze swoim pierwszym wrocławskim sklepem z} Jako że do kalendarzowej wiosny pozostał jeszcze miesiąc, wszystkich, którzy tęsknią za odrobiną ciepła, namawiamy aby spróbowali naszych przepisów na rozgrzewające herbaty. Pozwolą one przetrwać chłodne wieczory, idealnie sprawdzą się zaparzane na poprawę humoru lub jako alternatywa, gdy najdzie nas ochota na coś słodkiego. W poniższym artykule zaprezentujemy: dlaczego warto pić herbatę; przepisy na rozgrzewające herbaty; najlepsze spośród naszych mieszanek herbat, które sprawdzają się na zimne wieczory. Dlaczego warto pić herbatę? Czas spędzony z filiżanką czy kubkiem ulubionej, pięknie pachnącej herbaty, to dla wielu osób idealny moment na wyciszenie oraz uspokojenie myśli. Rozgrzewający napój nawadnia, a jednocześnie pomaga przywrócić właściwą temperaturę ciała organizmowi. Ponadto, w zależności od typu zaparzonego napoju posiada inne liczne zalety, wśród których można wspomnieć o: pozytywnym wpływie na ciśnienie krwi; zawartości przeciwutleniaczy, które spowalniają procesy starzenia się; regulacji metabolizmu. A to tylko niektóre z zalet picia herbaty! Co ważne jednak, koniecznie należy pamiętać, aby, nawet w przypadku rozgrzewających herbat poczekać chwilę po przygotowaniu, a nie spożywać napoju od razu. Picie herbaty, której temperatura przekracza 60°C może być niebezpieczne dla organizmu! Aromatyczna rozgrzewająca herbata jest idealna na pozytywny początek dnia, chwilę odpoczynku popołudniu czy spokojny wieczorny relaks po ciężkim dniu. Stanowi także doskonałą alternatywę dla osób, które nie są fanami kawy lub powinny ograniczyć jej spożycie (np. z uwagi na wysokie ciśnienie czy inne problemy zdrowotne). Poniżej prezentujemy 10 najlepszych, łatwych w przygotowaniu przepisów na rozgrzewające herbaty. Domowe kompozycje rozgrzewających herbat zaprezentowane przez nas bazują na łatwo dostępnych składnikach, które można łatwo dostać w każdym pobliskim sklepie spożywczym. Natomiast do ich przygotowania warto zaopatrzyć się w kubek z zaparzaczem, który ułatwi i usprawni proces powstawania naparu. Przetestujcie i wybierzcie najlepsze spośród nich! herbata zielona z cytrusami i imbirem Składniki: łyżeczka zielonej herbaty skórka z cytryny (lub limonki), skórka z pomarańczy korzeń imbiru - niewielki plasterek Przygotowanie:Wszystkie składniki umieścić w zaparzaczu. Zalać lekko przestudzoną wodą (o temperaturze ok. 90°C ) i zaparzać (pod przykryciem) ok 4-5 minut. ☕ Polecamy - herbata zielona z cytryną sencha lemon, a także herbata czarna smakowa cytrynowa yummy! herbata czarna z jabłkiem i cynamonem Składniki: łyżeczka czarnej herbaty łyżeczka suszonego jabłka szczypta cynamonu 2 goździki Przygotowanie:Składniki umieścić w zaparzaczu. Zalać wrzątkiem. Zaparzać pod przykryciem 4-5 minut. ☕ Sprawdź nasze aromatyczne herbaty z cynamonem - herbata z cynamonem chai masala, herbata zielona z imbirem i cynamonem sencha magiczna chwila. herbata z lipy z malinami i miodem Składniki: stołowa łyżka kwiatu lipy stołowa łyżka suszonych malin stołowa łyżka miodu Przygotowanie:Lipę oraz malinę umieścić w zaparzaczu, zalać wrzątkiem. Zaparzać 10 minut pod przykryciem. Dosłodzić z lipy pomaga usunąć ból gardła oraz uporczywy kaszel. Warto korzystać z przepisu, gdy dopadnie nas infekcja czy przeziębienie. ☕ Zrób sobie idealny napar na zimowy dzień z herbatą zieloną smakową gunpowder malina lub herbatą owocową malina natura <3 herbata z rumem (tylko dla dorosłych!) Składniki: łyżeczka czarnej herbaty skórka z cytryny lub limonki łyżeczka miodu szczypta cynamonu stołowa łyżka rumu Przygotowanie:Herbatę ze skórką cytrusową umieścić w zaparzaczu. Zalać wrzątkiem. Zaparzać około 5-6 minut pod przykryciem. Doprawić łyżeczką miodu, cynamonem oraz rumem. ☕ Dodaj do herbaty niezwykle aromatyczne cytrynki z rumem! rozgrzewająca z jabłkiem i anyżem Składniki: łyżeczka czarnej herbaty kilka plastrów jabłka (lub łyżeczka suszonego) szczypta (lub laska) cynamonu 1 gwiazdka anyżu 2 kuleczki czerwonego pieprzu łyżeczka lub stołowa łyżka miodu (w zależności od upodobań) Przygotowanie:Herbatę samą lub z suszonym jabłkiem umieść w zaparzaczu. Jeśli korzystasz z plasterków, po prostu należy włożyć je do szklanki czy kubka. Do naczynia dodać gwiazdę anyżu, pieprz oraz cynamon. Zalać wrzątkiem i zaparzać pod przykryciem ok 5-6 minut. Na koniec dosłodzić miodem. ☕ W chłodne dni, nie może zabraknąć w Twoich kuchennych szafkach - herbaty anyżowej owocowej christmas berry. herbata z sokiem malinowym i rozmarynem Składniki: herbata czarna - 1 łyżeczka 2- 3 łyżki stołowe soku malinowego gałązka rozmarynu plaster grejpfruta Przygotowanie:Herbatę zaparzyć we wrzącej wodzie. Trzymać pod przykryciem ok. 3-4 minuty. Następnie dodać rozmaryn oraz plaster grejpfruta i przykryć na kolejne 2 minuty. Do smaku dosłodzić sokiem malinowym. herbata z kardamonem Składniki: czarna herbata (1 łyżeczka) 1/3 szklanki mleka 1/2 łyżeczki startego kardamonu Przygotowanie:Umieszczoną w zaparzaczu herbatę zalać wrzątkiem do połowy szklanki/kubka i zaparzyć jak zawsze - pod przykryciem. Mleko zagotować, dodać od razu do zaparzonego naparu. Dosypać kardamon, wymieszać. herbata czekoladowa z kardamonem Składniki: czarna herbata - 1 łyżeczka 2 kostki gorzkiej czekolady korzeń imbiru - 3-4 cienkie plasterki 1/2 łyżeczki startego kardamonu opcjonalnie 1-2 łyżeczki brązowego cukru do dosłodzenia Przygotowanie:Czekoladę rozpuścić w niewielkim naczyniu w kąpieli wodnej (czyli naczynie umieścić w większym z gorącą wodą). Herbatę umieścić w zaparzaczu i zalać wrzątkiem. Parzyć 3-4 minuty. Do herbaty wlać rozpuszczoną czekoladę, dodać imbir. Dosypać kardamon. Przed podaniem dosłodzić. ☕ Masz smaka na herbatę i czekoladę? Sprawdź nasze konfitury ze śliwek węgierek z czekoladą. rozgrzewająca z bakaliami Składniki: czarna herbata - 1 łyżeczka kilka rodzynek (najlepiej sułtańskich), 2 morele, 2 figi 2-3 listki mięty Przygotowanie:Morele oraz figi pokroić na ćwiartki, rodzynki na pół. Wszystkie składniki umieścić w kubku lub szklance. Zalać wrzątkiem. Zaparzać pod przykryciem ok. 5 minut. Po tym czasie przecedzić. Do naparu dodać listki mięty dla orzeźwiającego smaku. ☕ Lubisz brzoskwinie? Sprawdź naszą herbatę brzoskwiniową! herbata z wiśniówką (tylko dla dorosłych) Składniki: 1 łyżeczka czarnej herbaty szczypta cynamonu łyżeczka miodu 50 ml wiśniówki opcjonalnie 1-2 listki mięty Przygotowanie:Herbatę umieścić w zaparzaczu, zalać wrzątkiem. Zaparzać pod przykryciem ok. 4-5 minut. Dodać cynamon, wiśniówkę, listki mięty. Dosłodzić miodem. ☕ A jeśli nie chcesz dodawać alkoholu - polecamy herbatę wiśniową wiśniowy sad od COTECA. Oczywiście, sami również możecie pokusić się o stworzenie własnych kompozycji smakowych. Zalecamy jedynie pamiętanie o tym, iż przepisy na rozgrzewające napoje z alkoholem nie powinny być odtwarzane w pracy ani jeśli planujecie prowadzić samochód! Gotowe mieszanki herbat, które rozgrzewają Zamieszczone powyżej przepisy na rozgrzewające herbaty są łatwe i szybkie w przygotowaniu. Jednak jeśli stawiasz na większą wygodę, warto skorzystać z gotowych mieszanek herbat. Na naszej stronie znajdziecie je w zakładce "Herbata zimowa". Każda mieszanka posiada dokładnie opisany skład oraz zalecany sposób przygotowania. Można zamawiać je już od 50g mieszanki. A dostawa trwa zaledwie 24 godziny od złożenia zamówienia! Do jednych z najbardziej popularnych należą: mieszanka owocowa "Elfy Świętego Mikołaja" z kawałkami jabłka, hibiskusem, anyżem, liśćmi jeżyny oraz niewielkimi cukrowymi gwiazdkami oraz niedźwiadkami polarnymi (oraz innymi składnikami) czarna herbata smakowa "Pomarańczowe Ciasteczka" - w której główne składniki to: cynamon, kolendra, kardamon, pomarańcze oraz jabłka a także zielona smakowa herbata "Mroźne dni", stanowiąca kompozycję wielu oryginalnych składników, takich jak: anyż, jemioła, kandyzowany ananas, czy proszek manuka. Gotowe mieszanki herbat można przechowywać w suchych, szczelnie zamkniętych pojemnikach nawet kilka miesięcy. W tym czasie nie tracą one ani swojego aromatu, ani pozostałych właściwości. Wprowadź rozgrzewającą herbatę do swojego menu! Rozgrzewająca herbata idealnie sprawdzi się po ciężkim dniu w pracy, gdy przemokniesz lub przewieje Cię wiatr. Doskonale smakuje nie tylko zimą, ale też wiosną, gdy temperatury są wciąż stosunkowo niskie, a pogoda zmienna. Mieszanki bez dodatku alkoholu są świetnym rozwiązaniem dla dzieci, które uwielbiają słodkie napoje. Jednocześnie rozgrzewające herbaty są znacznie zdrowsze niż słodzone sklepowe kolei herbaty z alkoholem stanowią ciekawą atrakcję na spotkaniach ze znajomymi i rodziną. Ich piękne zapachy pobudzają zmysły, a dodatek alkoholu mocno rozgrzewa organizm. ^{Skontaktuj się z nami, razem stworzymy niepowtarzalne woreczki na lawendowy susz zapachowy. Właściwości lecznicze naparu z lawendy. Susz z lawendy wykorzystuje się m.in. do przygotowywania naparu, który cechuje się właściwościami leczniczymi. Powinny po niego sięgać przede wszystkim osoby borykające się z problemami trawiennymi.} Lipa ma liczne właściwości zdrowotne, w ziołolecznictwie wykorzystuje się kwiaty i liście tego drzewa. Napar z kwiatów lipy obniża gorączkę i pomaga uporać się ze zmianami trądzikowymi. Z kolei herbata z liści łagodzi ból gardła i ułatwia zasypianie. Dodatkowo liście lipy są jadalne i bardzo smaczne, dzięki czemu znalazły zastosowanie w kuchni. spis treści 1. Co to jest lipa? 2. Gatunki lipy 3. Jak zbierać liście i kwiaty lipy? 4. Właściwości lecznicze lipy Obniża gorączkę Łagodzi kaszel Wspomaga trawienie Działa antyoksydacyjnie Uspokaja Łagodzi zmiany trądzikowe Właściwości miodu lipowego 5. Przeciwwskazania do stosowania lipy 6. Przepis na napar z kwiatów lipy 7. Zastosowanie lipy Zastosowanie liści lipy w kuchni rozwiń 1. Co to jest lipa? Lipa to drzewo, które może żyć do 300 lat i osiągać ponad 30 metrów wysokości. W Polsce najbardziej okazałe lipy rosną w miejscowości Cielętniki oraz Siemkowice. Lipa uznawana jest za narodowe drzewo Czechów, Słoweńców i Słowaków, występuje w wielu flagach i herbach. W Polskiej kulturze również znajdziemy wiele wzmianek o tym drzewie, co ciekawe, nazwa lipiec pochodzi właśnie od kwitnących w tym okresie lip. 2. Gatunki lipy Chociaż w strefie umiarkowanej wyróżniono aż 30 gatunków lipy, w Europie występuje ich tylko dwa. Lipa drobnolistna i szerokolistna z powodzeniem może być sadzona w Polsce, dlatego z dobrodziejstw jednego drzewa może czerpać wiele pokoleń. Sadzona w parkach, przy alejach lub w przydomowych ogrodach, lipa może osiągnąć aż 35 m wysokości. Młode drzewo rozpoznajemy po zielonkawej korze, natomiast stare – po brunatnym albo szarym zabarwieniu. Mimo iż różnią się gatunkowo, lipa szerokolistna i drobnolistna mają takie same właściwości. Ich kwiaty i drzewo mogą być wykorzystywane nie tylko przez firmy farmaceutyczne i przedsiębiorców, ale przez każdego z nas. 3. Jak zbierać liście i kwiaty lipy? Suszone kwiaty lipy można kupić w aptece i sklepach zielarskich, jednak chcąc zadbać o ich jakość, warto zerwać je i ususzyć samodzielnie. Sezon na zbiór lipowych kwiatostanów trwa ok. tygodnia na przełomie czerwca i lipca. Warto pamiętać, że kwiatów lipy nie zbiera się w czasie deszczu. Unikajmy też zrywania kwiatów przekwitłych i tych z drzew rosnących koło dróg – są pełne zanieczyszczeń. Kwiaty lipy suszymy ułożone cienką warstwą w ciemnym, przewiewnym miejscu. Temperatura pomieszczenia powinna wynosić maksymalnie 35 stopni. Wysuszone kwiaty lipy o żółtobiałym kolorze i miodowym zapachu przechowujemy w papierowych torebkach albo szklanych słoikach. 4. Właściwości lecznicze lipy Zobacz film: "Napar z kwiatów lipy na odporność" Lecznicze właściwości ziół znane są już od setek lat. Do dziś zioła mają mnóstwo swoich zwolenników, wiele osób leczy się przy wsparciu medycyny naturalnej. I trudno się dziwić, ponieważ napary z ziół pomagają na wiele dolegliwości związanych między innymi z układem pokarmowym czy układem odpornościowym. Wśród leczniczych ziół z pewnością można wymienić kwiaty lipy. Latem pięknie pachną, a zimą łagodzą objawy przeziębienia, grypy czy anginy. Napar z kwiatów lipy można pić także w stanach spadku odporności oraz w czasie gorączki. Działa rozgrzewająco, co jest dodatkowym atutem w przypadku przeziębienia. To jednak nie wszystko. Okazuje się, że lipa ma również niezwykłe właściwości jeśli chodzi o nasze samopoczucie psychiczne. Herbata z lipy może działać jako środek uspokajający lub środek nasenny, a także wspomóc leczenie depresji. To oczywiście tylko niektóre z cudownych właściwości naparu z kwiatów lipy. Zapraszamy do obejrzenia materiału wideo, w którym zaprezentowaliśmy jakie właściwości ma lipa i na jakie dolegliwości może pomóc napar z jej kwiatów. Przedstawiliśmy również w jaki sposób należy przygotować herbatę z kwiatów lipy tak, by nie utraciła ona swoich leczniczych właściwości. Od tej pory już nigdy nie spojrzycie na zwykłe drzewo w ten sam sposób. Kwiaty lipy, podobnie jak liście, zawierają wiele prozdrowotnych składników, takich jak: flawonoidy, aminokwasy, kwasy organiczne, olejek lotny, witaminy, sole mineralne. Obniża gorączkę Najczęściej napar z lipy stosuje się podczas przeziębienia i grypy. Działa napotnie i przeciwgorączkowo, dlatego może pomóc obniżyć temperaturę ciała. Jednocześnie łagodzi ból gardła i zmniejsza nieprzyjemne dolegliwości w przypadku anginy i grypy. Łagodzi kaszel Zawarte w kwiatach lipy substancje śluzowe działają osłaniająco, łagodzą kaszel i chrypę. Napar zmniejsza nieprzyjemne dolegliwości w przypadku anginy czy zapalenia oskrzeli. Liście lipy mają działanie wykrztuśne oraz przeciwzapalne. Wspomaga trawienie Napar z lipy pomaga na dolegliwości trawienne, ma bowiem właściwości rozkurczające i przeciwbólowe. Poza tym pobudza wydzielanie soków żołądkowych, a zawarte w niej substancje śluzowe działają łagodząco na śluzówkę żołądka. Działa antyoksydacyjnie Kwiaty lipy zawierają flawonoidy, które mają właściwości antyoksydacyjnie. Usuwają z organizmu wolne rodniki, co może mieć znaczenie w profilaktyce wielu chorób i zmniejszać ryzyko rozwoju nowotworu. Jednocześnie lipa opóźnia proces starzenia się. Uspokaja Herbata z kwiatów lipy pomoże osobom, które czują wzmożone napięcie nerwowe. Relaksująco działa nie tylko napar, ale i kąpiel. Olejki eteryczne zawarte w kwiatostanie działają odprężająco. Warto więc wlać szklankę herbaty z lipy do wanny - na pewno pomoże się odstresować. Natomiast osobom, które mają problemy ze snem, zaleca się wypić napar z liści na godzinę przed położeniem się do łóżka. Łagodzi zmiany trądzikowe Napar stosuje się także w kosmetyce, w postaci płukanek czy okładów. Polecany jest do cery trądzikowej, gdyż łagodzi stany zapalne, podrażnienia i redukuje wydzielanie sebum. Skóra po lipowej kuracji staje się zregenerowana, bardziej napięta i elastyczna. Okłady można także stosować na miejsca bolesne, w które ukąsiły owady. Ekstrakt z kwiatów lipy używany jest jako płukanka do włosów suchych i zniszczonych., stosowany jest także pomocniczo w leczeniu łupieżu. Właściwości miodu lipowego Z kwiatów powstaje również pyszny i zdrowy miód. Właściwości miodu lipowego pomagają w walce z przeziębieniem, grypą i schorzeniami dróg oddechowych. Cechuje go także działanie antybiotyczne. Zwalcza bakterie, drożdżaki oraz działa moczopędnie, co jednocześnie obniża ciśnienie tętnicze krwi. Kwiaty lipy zbiera się na początku lipca, najlepiej wybrać do tego gorący i słoneczny dzień. 5. Przeciwwskazania do stosowania lipy Preparatów na bazie lipy nie powinno się stosować w czasie ciąży i karmienia piersią. Nie powinny po nie sięgać również osoby z chorobami serca oraz ze skłonnością do alergii. U niektórych osób kwiaty lipy mogą wywoływać uczulenia, które objawia się swędzeniem, rumieniem, kichaniem i łzawieniem oczu. 6. Przepis na napar z kwiatów lipy Przepis na zdrowotny napar jest banalnie prosty. Jedną łyżkę wysuszonych kwiatów lipy wsypujemy do szklanki i zalewamy wrzątkiem. Czekamy około 20 minut, aż susz odda swoje właściwości. Do napoju można dodać miód, cytrynę, melisę, rumianek lub sok z malin. Suszone kwiaty można kupić w każdej aptece, za 20 torebek trzeba zapłacić około 5 złotych. Rekomendowane przez naszych ekspertów 7. Zastosowanie lipy Lipa znajduje też zastosowanie zewnętrznie – używamy jej do przygotowania naparów, okładów i kąpieli. Ujędrnia skórę, wygładza ją, usuwa piegi i leczy stany zapalne. Lipę najczęściej stosuje się w pielęgnacji cery mieszanej i trądzikowej. Kosmetyki z dodatkiem kwiatu lipy lub bieli zmniejszają wydzielanie łoju, oczyszczają pory i domykają je, a także zapobiegają wnikaniu w skórę nieczystości. Skóra głowy również podziękuje ci za kurację kwiatem lipy. Szampony, odżywki i płukanki przygotowane na bazie kwiatostanów zmniejszą przetłuszczanie się włosów, a także odżywią skórę głowy i łamliwe końcówki. Lipa złagodzi też podrażnienia spowodowane łuszczycą czy świerzbem. Ważna informacja dla pań – kremy z dodatkiem lipy działają przeciwstarzeniowo. Zastosowanie liści lipy w kuchni Liście lipy są jadalne, mają lekko słodkawy smak, dzięki temu znalazły zastosowanie w kuchni. Sprawdzą się świetnie jako dodatek do sałatki. Aby ją przygotowąć wystarczy do pokrojonych ogórków i pomidorów dodać rozdrobnione młode liście lipy. Całość polewamy oliwą, dodajemy kilka kropel octu oraz sól i pieprz do smaku. Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy Lipa szerokolistna - Tilia platyphyllos, tak samo, jak i lipa drobnolistna - Tilia cordata, zalicza się do rodziny ślazowatych - Malvaceae. Rodzina ślazowatych znana jest również jako rodzina malwowatych. Do tej rodziny zaliczanych jest około 4225 gatunków, które rozdzielone są w 244 rodzajach. Do ślazowatych zaliczane są zarówno

LUNCH MUNCHowa Mama opowiada, dlaczego warto zbierać i suszyć kwiat lipy latem. Poznaj właściwości i sposób parzenia kwiatu lipy, by cieszyć się zdrową herbatką ziołową w chłodniejsze dni!Wakacje kojarzą mi się z zapachem kwitnących kwiatów lipy i wakacjami u babci. Dla mnie, słodki zapach lipy latem przebija wszystkie drogeryjne zapachy. Może dlatego, że z babcią zbierałyśmy lipę latem, by potem pić ją potem jesienią i zimą w postaci herbatki? Zdecydowanie, nie wyobrażam sobie wakacji bez zapachu kwitnącej lipy! Nie dziwię się wcale, że to drzewo zajęło tak ważną część w naszej polskiej tradycji. Kwiat lipy jest jednym z najbardziej bezpiecznych ziół dla dzieci. Po co kontynuuję tradycję babci, a w lipcu zbieram i suszę lipę?Kwiat lipy dla dzieci – po co zbieram?Ostatnio o lipie w bardzo prosty sposób, opowiadałam swojemu 3-letniemu siostrzeńcowi. Ten, chcąc mi pomóc w zbieraniu lipy krzyknął:Ciociu, tu są jeszcze lipanki!To było strasznie słodkie… jak herbatka z lipy właśnie! Jednakże latem zbieram kwiat lipy nie tylko dla smaku i dla towarzystwa z siostrzeńcem. Robię to również z pięciu innych ważnych dla mnie powodów, tzn.: 1. Po pierwsze: kwiat lipy jest bogaty w składniki aktywujące witaminę C, dlatego herbatka z lipy uchroni dziecko przed przeziębieniem. Jesienią lub zimą, przy objawach przeziębienia, parzę herbatę z lipy, zbija ona gorączkę i pomaga w schorzeniach górnych dróg Dodatkowo, napar z lipy działa moczopędnie oraz ułatwia trawienie pokarmu, czyli w bardzo naturalny sposób oczyszcza się organizm Po trzecie: herbatka z naparu lipy działa uspokajająco i relaksująco. Pobudza czynności niektórych narządów wewnętrznych i zmniejsza napięcie mięśni gładkich w Po czwarte: zapach lipy pomaga zasnąć. Jeżeli Twoje dziecko ma problemy z zasypianiem dodaj napar z lipy do kąpieli. Lipa działa bowiem relaksująco i zmniejsza napięcie mięśni. Dzięki takim zabiegom sen przyjdzie dziecku znacznie Po piąte: kwiat lipy przyda się, gdy u dziecka pojawią się nudności i niestrawność. W takich sytuacjach w naszym domu od razu zaparzana jest herbatka z lipy. Z własnego doświadczenia wiemy, że pomaga małym i dużym 🙂Kwiat lipy dla dzieci – co, jak i kiedy zbieram?Zbieram tylko młode kwiaty i pączki kwiatowe z zaufanych drzew z dala od zanieczyszczeń i dróg (lipa łatwo wsiąka trujące związki). Dlatego im dalej znajduje się drzewo lipy od miasta tym bezpieczniej dla naszego zdrowia. Ponoć lipa bardzo dobrze znosi przycinanie gałęzi, ale ja nie ułamuję całych gałęzi. Po prostu odrywam kwiaty do kosza, który trzymam na ręku. Koniec czerwca i początek lipca to czas idealny na zbiory. Jeśli lipę zbierasz późno (tzn. pod koniec lipca), to zwróć szczególną uwagę, żeby nie zbierać kwiatów przekwitłych. Poznasz je po tym, że są to okrągłe zamknięte kuleczki, bez pięknych żółtych płatków. O – właśnie takie, jak na zdjęciu poniżej!Przeczytaj również: Domowa lemoniada dla dzieci – 3 super smaki na lato!Kwiat lipy dla dzieci – jak suszę?Swoje lipowe zbiory przekładam do kosza, który trzymam na parapecie, gdzie jest przewiewnie i jest też najwięcej cienia. Po wysuszeniu przesypuję do słoików… i jestem gotowa na jesień i zimę!Kwiat lipy dla dzieci zamknięty w herbatce – jak robię napar?Przygotowanie herbaty z kwiatu lipy dla dzieci jest bardzo proste. Ja wykorzystuję własne zasoby kwiatu lipy, ale można też zioło kupić w aptece. Zasuszone kwiaty lipy (ok. 1 łyżeczki) przekładam do zaparzaczka i zalewam pod przykryciem 10 – 15 słodzę, a zatem – gotowe! Jeśli twoje dziecko lubi słodkie napoje, to do naparu możesz dodać łyżkę miodu lub syrop z dla dzieci z kwiatu lipy – jak podaję swojej córce?Herbatę z lipy zaczęłam podawać swojej córce, kiedy skończyła rok. Różne źródła wskazują, że herbatki z lipy można podawać dziecku po ukończeniu 6tego miesiąca życia. Teraz moja córka jest dużo starsza. Zdarza mi się, że gotową herbatę z lipy, po zaparzeniu, przelewam w bidon termiczny dla dziecka, a wtedy młoda ma ze sobą gorący napój na długi czas poza z kwiatu lipy dla młodej mamy…Jeżeli jesteś w ciąży lub karmisz piersią uważaj, aby nie przedobrzyć. Pamiętaj, że lipa ma właściwości napotne, dlatego pijąc ją w nadmiarze, istnieje ryzyko odwodnienia. Nie zapominaj więc o odpowiednim nawadnianiu organizmu. Zarówno w ciąży, jak i podczas karmienia piersią Twój organizm wymaga szczególnej opieki. Nie zapominaj o niego odpowiednio

Zaleca się używanie 2 gramów herbaty pu-erh na jedną porcję. Rada: najpierw polej liście gorącą wodą i od razu wylej. Pozwoli to na pozbycie się jakichkolwiek nieczystości, pobudzi też liście. Gdy to zrobisz, polej liście wrzątkiem i parz 3-5 minut. Wysokojakościową herbatę pu-erh można zaparzać kilkukrotnie. Mieszanki herbaty

Wracam do domu. Skręcam w moją uliczkę i... Pachnie, ale jak! Słodko, bajecznie. Wchodzę do łazienki. Uchylone okno i zapach... Przepyszny, przeuroczy. Za oknem lipa. Rano budzą mnie szumiące owady. Pracowicie uwijają się w koronach drzew. Brzmi cudnie. Co roku czekam na lipcowe kwitnienie. Trwa krótko, ale jest wspaniałe. Zachować trochę lata na zimę... W tym roku urządziliśmy wielkie lipobranie. Wielkie dla nas, bo na drzewach w ogóle nie widać, że coś uszczknęliśmy. Suszy się. Będzie lipowa herbatka! Łukasz Łuczaj w "Dzikiej kuchni" pisze, że zanim Polska stała się krajem herbacianym, pito herbatkę z lipy. I to nie tylko przy przeziębieniach. Jest ona pełna dobrych dla nas składników. W kwiatostanach jest olejek eteryczny - 0,04-0,05% (którego składnikami są: farnezol, 2-fenyloetanol, geraniol, eugenol), glikozydoester - tylirozyd, śluzy (złożone z kw. uronowych, metylopentozy i heksozy), flawonoidy (kemferytryna, izokwercetyna), garbniki - 2%, kwasy, sole, witaminy, seryna, glicyna, treonina, kw. glutaminowy, ponadto pektyny, saponiny i procyjanidyny. Powszechnie znane jest napotne i przeciwprzeziębieniowe (działa wykrztuśnie i lekko przeciwzapalnie) działanie lipy. Regularne picie herbatki z niej podobno wzmaga naszą odporność. Zamierzam w tym roku przetestować to na rodzinie :). Ponadto oczyszcza, odtruwa, reguluje trawienie, uspakaja. Same plusy! Liście lipy też są jak najbardziej jadalne i zdrowe, ale młode, majowe. Starsze robią się łykowate. Opróćz liści koło kwiatów są przylistki, czyli podsadki. Długo szukałam informacji, czy kwiaty suszy się z nimi, czy bez nich. Tu (stąd też dowiedziałam się o uodparniającym działaniu lipy i składzie chemicznym) znalazłam informację, że surowcem jest kwiatostan z podsadkami. Myślę więc, że można i tak i tak :). Moje lipy kwitną późno, bo koło 10 lipca. Inne potrafią już w połowie czerwca. Kwiaty należy zbierać dopiero co rozwinięte, te które zaczynają przekwitać, nie nadają się, mają działanie narkotyczne. Suszyć je należy rozłożone w przewiewnym miejscu (całkiem sprawnie to idzie). Jeśli z pomocą piekarnika czy suszarki, to trzeba uważać, by temperatura nie przekroczyła 40 stopni. Przechowywać np. w puszkach. Ktoś jest chętny na lipobranie? :D Przepis na lipową herbatkę: 1 łyżkę kwiatów lipy zalać 1 szklanką wrzątku. Odstawić pod przykryciem na 20 minut. Przecedzić. Jesienią lipowa herbatka jest wspaniała. Piję ją z miłą chęcią. Lubi ją też reszta mojej rodziny. Jakoś umknęło mi, że trzeba ją parzyć 20 minut. Pijemy po 10 i jest dobra.

Aronię zazwyczaj zbiera się na przełomie sierpnia i września. Wiele jednak zależy od danego sezonu, ponieważ jeśli lato jest ciepłe, a zarazem obfite w deszcze, wówczas aronia może dojrzewać szybciej. Działa to również w druga stronę. W przypadku chłodnego sezonu, owoce w sierpniu mogą być jeszcze niedojrzałe.

Nowiny Lipa wczoraj i dziś Szczegóły Utworzono: środa, 26, grudzień 2012 23:10 Poprawiono: piątek, 28, grudzień 2012 21:00 Administrator Odsłony: 34826 Rodzaj lipa reprezentowany jest w naszej rodzimej florze przez 2 gatunki: lipę drobnolistną (Tilia cordata Mill.) i lipę szerokolistną (Tilia platyphyllos Scop.). W obecnie obowiązującej systematyce APG III lipy zaliczane są do rodziny ślazowatych (Malvaceae Juss.), gdzie wydzielono podrodzinę - lipowe (Tilioideae Arnott) składającą się zaledwie z 3 rodzajów. Zanim zaczęto odczytywać koligacje rodzinne roślin z pierścieni DNA botanicy wyróżniali osobną rodzinę lipowatych (Tiliaceae), do której zaliczyli około 450 gatunków skupionych w 50 rodzajach. To pierwszy dowód na to, że punkt widzenia zależy od punktu siedzenia, bowiem botanicy znając doskonale lipę, szukali podobieństw innych roślin w stosunku do tego właśnie gatunku. Nowe możliwości badawcze spowodowały, że przyglądamy się roślinom z bliska i w powiększeniu, co nie znaczy, że nic ważnego nie przeoczymy. lipa Henry’ego (Tilia henryana Szyszył). Na świecie znanych jest około 30 gatunków lip rosnących w umiarkowanej strefie półkuli północnej. Lipa to najważniejsze drzewo miododajne w Polsce, źródło cenionego i powszechnie znanego miodu gatunkowego. Kiedyś lipy należały do podstawowych gatunków drzew rosnących w lasach, dziś spotykamy je głównie w parkach, coraz rzadziej jako drzewa alejowe przy drogach. We fraszce "Na lipę" Jak Kochanowski pisał: „Gościu, siądź pod mym liściem, a odpoczni sobie! Nie dójdzie cię tu słońce, przyrzekam ja tobie, Choć się nawysszej wzbije, a proste promienie Ściągną pod swoje drzewa rozstrzelane cienie. Tu zawżdy chłodne wiatry z pola zawiewają, Tu słowicy, tu szpacy wdzięcznie narzekają. Z mego wonnego kwiatu pracowite pszczoły Biorą miód, który potym szlachci pańskie stoły. A ja swym cichym szeptem sprawić umiem snadnie, Że człowiekowi łacno słodki sen przypadnie. Jabłek wprawdzie nie rodzę, lecz mię pan tak kładzie Jako szczep napłodniejszy w hesperyskim sadzie.” Lipa od wieków była na ziemiach zamieszkałych przez narody słowiańskie drzewem cenionym i darzonym sympatią. Sadzono je przy dworkach i kościołach. Lipy dawały upragniony cień podróżującym traktami. Jednym z najważniejszych atutów tego drzewa jest piękny zapach roznoszący się w okresie kwitnienia. Lipa ma też miękkie drewno łatwo poddające się obróbce. Lipa jest drzewem długowiecznym, najstarszy egzemplarz rosnący w Polsce ma dziś 525 lat. Odkrycia geograficzne i podboje europejskich potęg kolonialnych sprawiły, że do parków urządzonych wokół magnackich pałaców zaczęły trafiać drzewa z regionów odległych geograficznie. Z upływem lat botanicy zaczynają odkrywać lipy o cechach pośrednich i domyślają się ich pochodzenia – rosnące obok siebie lipy krzyżują się samoistnie. Czasem krzyżówka wyróżnia się cennymi walorami i staje się warta rozpropagowania. Wysiew pochodzących od niej nasion nie daje pożądanych rezultatów (zwykle nie kiełkują), więc nauczono się je rozmnażać wegetatywnie (szczepienie i okulizacja). Ze względu na szczególne znaczenie lip dla pszczelarstwa drzewa te były obiektem szczegółowych badań i selekcji pod kątem ich wydajności miodowej i pory kwitnienia. Wielkim entuzjastą tych drzew był dr Mieczysław Lipiński autor książki „Pożytki pszczele zapylanie i miododajność roślin”. Jedna z odkrytych przez niego krzyżówek Tilia x hybryda III Lip. należy w wielu kolekcjach do lip najintensywniej oblatywanych przez pszczoły. W Arboretum SGGW w Rogowie wyhodowano lipę znacznie różniącą się od innych kształtem liści (Tilia „Henryk Eder”). Udało mi się zaszczepić u siebie tę lipę, ale jak na razie trudno cokolwiek powiedzieć na temat jej walorów pszczelarskich. Lipa Edera zaszczepiona na lipie wąskolistnej. Ciekawie o lipie na rosyjskim Dalekim Wschodzie piszą autorzy książki „Moje pszczoły” Wiktor Rodionow i Iwan Szabarszow (PWRiL 1989; ISBN 83-09-01324-8). Na obszarze kilku milionów hektarów rosną 3 gatunki lip: drobnolistna takieta (nie udało mi się ustalić jaki gatunek autorzy mieli na myśli), amurska (Tilia amurensis Rupr.) i mandżurska (Tilia mandshurica Rupr. & Maxim). Porastają one prawie całkowicie liczne wzgórza. „Jako pierwsza zakwita takieta drobnolistna (koniec czerwca do początku lipca) i zanim pożytek z niej zbliży się ku końcowi, odkrywają się jeszcze bogatsze skarby nektaru lipy amurskiej. Jako ostatnia zakwita lipa mandżurska. Nazywa się ją tam królową dalekowschodniej flory miododajnej. Około 24 dni tajga jest przesycona cudownym aromatem lipy, z kwiatów której – jak ze zdroju – bije nektar.” Pszczelarze przez cały okres kwitnienia lipy zbierają tam po 200 kg miodu z ula. Być może władza radziecka zachęcała nie tylko swoich obywateli do wyrabiania 200% normy, ale obserwując pracę pszczół na lipie szerokolistnej za zachodnich kresach III lub jak kto woli IV Rzeczpospolitej można mieć tylko jedno życzenie, żeby tych lip było więcej. Warto zauważyć, że dobremu nektorowaniu lipy sprzyja ciepła pogoda i wysoka wilgotność powietrza. Susze w czerwcu i lipcu stały się normą nie tylko na terenie Ziemi Gorzowskiej, więc trudno się nam równać z pszczelarzami z Dalekiego Wschodu, gdzie obserwuje się loty pszczół na lipę nawet w księżycowe noce. Lipa Lipińskiego III (Tilia x hybryda III Lip.) Zgodnie z obserwacjami dr Mieczysława Lipińskiego zawartymi w książce, której IV wydanie miałem zaszczyt uzupełniać, z gatunków lip krajowych, obcych oraz mieszańców można ułożyć kolekcję, dostarczającą pszczołom pożytku przez 6-7 tygodni. Autor nie wziął pod uwagę lipy Henry'ego (Tilia henryana Szysz.), która kwitnie jeszcze we wrześniu, więc zakładając, że dysponujemy dużym terenem i funduszami na zakup drzewek nasze pszczoły mogą zbierać miód z lipy przez 3 miesiące. Korzystając z okazji jaką było przygotowanie i prezentacja referatu na konferencji „Dobre praktyki w zakresie stosowania roślin gatunków obcych w ogrodnictwie", która odbyła się 7 września 2012 roku w gmachu Ministerstwa Środowiska pozwoliłem sobie przedstawić urzędnikom zajmującym się zielenią na terenach publicznych lipy wyselekcjonowane jako szczególnie wartościowe dla pszczół, przedstawiając ich walory. - lipa Moltkego (Tilia x moltkei Spaeth.)600 kg/ha, okres kwitnienia 2-3 tyg., kwitną już niewielkie drzewka - lipa Lipińskiego III (Tilia x hybryda III Lip.) 350 kg/ha, 1-2 tyg. , kwitną już niewielkie drzewka - lipa krymska (Tilia x euchlora 300 kg/ha, wyd. pyłkowa 90 kg/ha, duże walory ozdobne - lipa kwietna (Tilia x floribunda 250 kg/ha, wyd. pyłkowa 85 kg/ha, zakwita po lipie srebrzystej - lipa japońska (Tilia japonica Simonk.) 280 kg/ha, 2 tyg. - lipa wonna (Tilia insularsis Nakai) 200 kg/ha, do 3 tyg. - lipa Henry’ego (Tilia henryana Szyszył) Mrozoodporna w zachodniej części kraju, kwitnie do połowy września Zwróciłem również uwagę na gatunki lip o szkodliwym dla pszczół i trzmieli nektarze, sugerując, żeby unikać nasadzeń tych gatunków: - lipa długoogonkowa (Tilia petiolaris DC), - lipa srebrzysta (Tilia tomentosa Moench) – niektóre odmiany Lipa srebrzysta (Tilia tomentosa Moench) Nie powinniśmy jednak mieć większych złudzeń, że dobrze znane pszczelarzom szczególnie wartościowe lipy znajdą się w nowych nasadzeniach. Wynika to z wielu uwarunkowań. Po pierwsze gatunki obce uważane są w światku naukowym za źródło wszelkiego zła. Prawdą jest, że ogrody botaniczne uwolniły do środowiska wiele uciążliwych dziś chwastów i zarządzający obecnie tymi ośrodkami są bardzo wrażliwi na ten problem. Varroa destructor - mały pajęczak dziś wyrządzający krzywdę każdemu z polskich pszczelarzy swoją światową karierę również zawdzięcza naukowcom. To oni poszukując pszczoły doskonałej udomowili szkodnika niszczącego rocznie tysiące rodzin pszczelich. Walka z tym szkodnikiem kosztuje zdrowie pszczelarza, którymi mimo zachowania środków ostrożności styka się z całą pewnością nie obojętnymi dla zdrowia środkami chemicznymi. Można by pomyśleć, że „świat nauki” jest nam coś winien i powinien podjąć próbę wynagrodzenia pszczelarzom krzywdy promując rośliny zwiększające wydajność pasiek, ale to wyłącznie nasz punkt widzenia. Siedząc dalej od uli widać to inaczej. Dziś świat nauki swoją misję obrony gatunków rodzimych przed elementem napływowym widzi w manipulowaniu genami odpowiedzialnymi za reprodukcję. I tak właśnie pszczelarz przypadkowo poproszony o przedstawienie swojej opinii na temat roślin uprawianych w ogrodach musiał wysłuchać żali, że w niektórych krajach europejskich zabroniono sadzenia robinii akacjowej, nawet takiej, która nigdy nie zakwitnie. Patrząc na to z pszczelarskiego punktu widzenia, to taka wynaturzona robinia niech sobie rośnie w zubożonym i nienaturalnym środowisku pozbawionym zapylaczy. Takie miejsca nie bardzo nas interesują. Nas interesuje robinia, która pięknie pachnie i wytwarza ogromne ilości cennego nektaru, wzbogaca glebę wiążąc azot z powietrza oraz zrzucając ogromne ilości materii organicznej w postaci przekwitniętych kwiatów i opadających na jesień liści. Lipa szerokolistna (Tilia platyphyllos Scop.) Po drugie – brak zrozumienia. Kiedy jeden z prelegentów mówił, że kwitnący łan nawłoci kanadyjskiej odciąga pszczoły i trzmiele od rosnących w okolicy roślin rodzimych nieco się zawstydziłem, bo nie dostrzegałem tego problemu (znów - punkt widzenia zależy od punktu siedzenia). Kiedy rośliny wytwarzające nektar stanowiący dla pszczoły zapłatę za trud związany z zapyleniem konkurują ze sobą o pszczołę, to zarówno pszczelarz, jak i pszczoła nie mają powodu do zmartwienia. Znaczy to, że będzie miód. Na przegranej pozycji są rośliny, które nie rosną w postaci zwartego łanu, bo rozproszone kwiatostany są mniej atrakcyjne dla pszczół. Trzeba solidnie się namachać skrzydełkami, żeby przynieść do ula wziątek. Najpopularniejsze u nas rasy pszczół zachowują wierność kwiatową, czyli pszczoła wylatując z ula po nektar zbiera go tylko na jednym gatunku roślin, ignorując obecność innych. Mamy tu więc do czynienia w ewidentnym konfliktem interesów. Kiedy rośliny konkurują o pszczołę, mamy pełne ramki miodu i niektóre kwiatki słabo zapylone. Kiedy w powietrzu dużo pszczół chętnych do pracy, a mało roślin, pszczelarz zostaje bez miodu, ale za to mniej atrakcyjne dla pszczół gatunki roślin są zapylone. Po trzecie – nie ma nas. Umieszczenie znakomitego pożytku jakim jest trojeść amerykańska na liście gatunków inwazyjnych, skutkujące brakiem możliwości zakładania nowych upraw tej rośliny nawet w ogrodach przy pasiece oznacza, że problemy pszczelarstwa traktowane są marginalnie. Potrzeba rozmów, zrozumienia i prób szukania rozwiązań kompromisowych. Z przeprowadzonych na miejscu rozmów kuluarowych wynika, że związki pszczelarskie nie przejawiają aktywności w tej dziedzinie (nie skorzystano z zaproszenia). Lipa japońska (Tilia japonica Simonk.) z ogromną ilością kwiatów Jednym z wniosków z konferencji było stwierdzenie, że lipy pochodzące z Azji, w tym niezwykle obficie kwitnąca lipa japońska (Tilia japonica Simonk.) należą do elementów niepożądanych, zagrażają gatunkom rodzimym i powinno się zastępować. Czym ? Na przykład lipą warszawską (Tilia x varsaviensis Kobendza). To nic, że do końca nie wiadomo co z czym się wymieszało, nazwa jest piękna i każdy patriota ma obowiązek ją pielęgnować. Przydatność pszczelarska tej lipy jest trochę wątpliwa, ale kto powiedział, że każdy europejski kraj musi być miodem płynący ? Co innego, gdyby taka dyspozycja przyszła z Brukseli. Jak już wspomniałem - lipy są drzewami długowiecznymi. Z tego też względu zagrożenie w postaci niekontrolowanego krzyżowania się jest mniejsze niż w przypadku innych roślin. Za 50 lat prawdopodobnie badanie DNA będzie można przeprowadzić bez noszenia próbki do laboratorium. Tysiące kominków czeka na drewno… Nikt rozsądnie myślący nie będzie kwestionował faktu, że rezerwaty i parki narodowe powinny stanowić ostoję rodzimej przyrody i nie powinno być w nich miejsca dla gatunków obcych i krzyżówek stanowiących zagrożenie dla gatunków rodzimych. Tereny przemysłowe i obszary gdzie prowadzi się intensywną gospodarkę rolną dawno zostały już wynaturzone. Niekiedy nawet młodzi rolnicy z nowoczesnym sprzętem i sporym areałem żyją w przekonaniu, że tylko pestycydy szkodzą pszczołom, a herbicydami można pryskać nawet w dzień. Dodając do tego obawy związane z możliwością uprawy roślin modyfikowanych genetycznie trzeba sobie wyraźnie powiedzieć, że osoby, którym państwo, w imieniu obywateli i za płacone przez nich podatki, powierzyło zadania związane z ochroną przyrody mają przed sobą bardzo wiele pracy. Każdy pszczelarz wie, że bez jego pomocy pszczoły w walce z warrozą są bez szans. Ile o nowszych zagrożeniach dla owadów machających swoimi skrzydełkami w swej misji utrzymania przy życiu środowiska naturalnego wiedzą decydenci ? Tego pszczelarze nie wiedzą. Ponoć każdemu teraz żyje się trudniej, więcej paragrafów, audytów i kontroli. Czemu nam nie ma być trudniej ? Może lepiej było lipę pozostawić w rodzinie lipowatych ? Tekst i foto: Marek Pogorzelec Nasiona 4 gatunków lip można nabyć w sklepie internetowym: Przeczytaj też: Rozmnażanie lip przez szczepienie Rozmnażanie lip przez okulizację nRf4ZF.